Wprowadzenie:
Jan Kochanowski, polski renesansowy poeta, uznawany jest za jednego z najważniejszych twórców literatury polskiej. Jego dorobek obejmuje różnorodne gatunki literackie, a wśród nich lirykę, epikę i dramat. Jego refleksje dotyczą nie tylko spraw doczesnych, ale także głęboko filozoficznych, takich jak relacja między człowiekiem a Bogiem. W niniejszym referacie skupimy się na analizie wizji Boga i człowieka w wybranych utworach Kochanowskiego.

"Treny" – refleksje nad ludzkim cierpieniem:
"Treny" to cykl trenów, czyli elegii, napisanych przez Kochanowskiego po śmierci swojej córki Urszulki. W tych utworach poeta porusza kwestię ludzkiego cierpienia, próbując zrozumieć sens tragedii i znaleźć pociechę w wierzeniu w Boga.
Wizja Boga:
Kochanowski ukazuje Boga jako suwerennego władcę, decydującego o losach ludzi. W trenach 2 i 7 poeta przedstawia Bożą władzę nad życiem i śmiercią, podkreślając jednocześnie, że ludzkie ziemskie cierpienia mają sens w perspektywie wieczności. Bóg jest postrzegany jako mądra i sprawiedliwa istota, choć trudno zrozumieć Jego wyroki z ludzkiej perspektywy.

Wizja Człowieka:
Człowiek w "Trenach" jest przedstawiony jako istota skazana na cierpienie, która jednak może znaleźć pociechę w wierzeniu w Boga. Kochanowski podkreśla krótkotrwałość życia ludzkiego, ale jednocześnie ukazuje nadzieję na wieczne zbawienie po śmierci.

"Psalm 23" – pasterski obraz Boga:
"Psalm 23" to utwór, w którym Kochanowski nawiązuje do biblijnego Psalmu 23, przedstawiającego Boga jako pasterza opiekującego się swoim ludem.
Wizja Boga:
Kochanowski wykorzystuje obraz pasterski, aby ukazać Boga jako troskliwego i opiekuńczego, podobnego do pasterza, który troszczy się o swoje stado. Bóg jest przedstawiany jako przewodnik, który kieruje kroki ludzi, chroni ich przed niebezpieczeństwem i dostarcza im wszystkiego, czego potrzebują.

Wizja Człowieka:
Człowiek w "Psalmie 23" jest pod opieką Boga, który zapewnia mu bezpieczeństwo i prowadzi go na właściwą drogę. Obraz człowieka jako owcy podkreśla zależność człowieka od Boga i potrzebę zaufania Jego przewodnictwu.

Podsumowanie:
W utworach Kochanowskiego, zarówno w "Trenach", jak i "Psalme 23", można dostrzec głęboką refleksję nad relacją między człowiekiem a Bogiem. Poeta posługuje się różnorodnymi obrazami, aby ukazać Boga jako mądrego władcę, sprawiedliwego sędziego, troskliwego pasterza i przewodnika. Człowiek natomiast jest przedstawiany jako istota skazana na cierpienie, lecz mająca nadzieję na zbawienie i opiekę Bożą. W ten sposób Kochanowski łączy elementy teologiczne z ludzkimi doświadczeniami, tworząc głębokie i wielowarstwowe dzieła, które wciąż pozostają ważne i inspirujące dla czytelników.